Eeuwenlang bepaalde de Maas het ritme van het dagelijkse leven in het Maasdal. Op het laagterras, dat ongeveer 12.000 jaar geleden gevormd werd, was het goed wonen. De naam Borgharen zegt mogelijk iets over die plaats met de woorden borg (kasteel) en haar (zandige heuvelrug). Rond kasteel en kerk is het agrarische dorp ontstaan te midden van akkers en weilanden.
Met uw gids maakt u kennis met restanten van oude, agrarische landschapselementen, het kasteel en haar prachtig gerestaureerde boerenhoeve. De inwoners van het dorp waren destijds pachter van de grond rond het kasteel of loonarbeider. Nadien ontstonden er familiebedrijven, landbouw en veeteelt. In de winter werd veel thuiswerk gedaan bijvoorbeeld mandenvlechten. De oevers van de Maas leverden hiervoor het riet en de wilgen – tenen. Het oorspronkelijke karakter is nog goed herkenbaar. De ‘nieuwbouwwijk’ heeft een aparte plek gekregen.
De werkzaamheden rondom dit Grensmaasproject leverden ook een mooie archeologische vondst op namelijk ‘het paardenkerkhof’. De 64 gevonden skeletten zijn wellicht te linken aan gevechten tijdens de 80 jarige oorlog (1568-1648) of aan de Franse belegering van Maastricht in 1673 door Zonnekoning Lodewijk XIV. De vindplaats is momenteel gemarkeerd met prachtig gestileerde keien. Een skelet is nog te bezichtigen in het nabije dorp Itteren bij hoeve ‘Hartelstein’.
Borgharen is ingesloten door het Julianakanaal en de Maas. Wij kunnen de monumentale sluisstuw van Borgharen bezoeken met de aftakking van de Maas naar het Julianakanaal.
De Maas is fungeert vanaf 1839 als de grens tussen Nederland en België. Voor de natuurgenieter waren het water van de Maas en de akkers en weilanden, bepalende factoren. Nu wordt dit genieten bepaald door de zogenaamde ‘nieuwe natuur’ waar wij langskuieren.
Startpunten:
1 kerk van Borgharen, Dorpsstraat 48
2 sluis van Borgharen, sluisdijk 61, Maastricht. Voor degene die er graag een doorstapwandeling van willen maken
