Wat een natuurgeweld moet er tijdens de laatste ijstijd zijn geweest toen het gebied waar nu plaatsen als Helden, Kessel en Baarlo liggen volstoven met zeezand. De vele zandduinen laten ons terugdenken aan die tijd. De vele dennenplantages herinneren aan de tijd dat ze hier voor het mijnhout van het Zuiden zorgden.
De Heldense Bossen, de Kesselse Bergen, De Meeren en Kesseleikerbroek vormen een aaneengesloten en uitgestrekt bosgebied in de driehoek Helden, Baarlo en Kessel. Oorspronkelijk was het een ontgonnen gebied met heide en talloze vennetjes. Het werd gebruikt voor het begrazen door schapen.
Met uitzondering van het laaggelegen en natte Kesseleikerbroek bestaat het nu voornamelijk uit naaldbossen. Deze zijn in de jaren ‘20 en ‘30 van de 20e eeuw op de stuifzandduinen aangeplant als mijnhout. Dit werd via het Afwateringskanaal, aan de rand van dit bosgebied, , verscheept naar Luik.
Na het sluiten van de mijnen is de houtexploitatie gestopt en hebben de bomen hun gang kunnen gaan. Her en der wordt het bosgebied onderbroken door landbouwgronden met asperge als meest populair gewas. Op gekapte percelen kom je houtwallen en natuurlijke boomgroepen tegen. De variatie aan paddenstoelen kan erg groot zijn. Het is een belangrijk foerageergebied dieren. Een klein gedeelte van het gebied is sinds de jaren 60 van de 20e eeuw in gebruik voor recreatie Binnen dit gebied biedt het nattere Kesseleikerbroek de meeste afwisseling. Naast elkaar tref je er gevarieerde bossen, weilanden, akkergronden, sloten, plassen en wegbermen aan. Voor vogelliefhebbers is Kesseleikerbroek het meest aantrekkelijk
Samenvattend kun je stellen dat het hier op de eerste plaats gaat om een rustgebied voor mens en dier. Je kunt er uren verblijven zonder iemand te ontmoeten.
Startpunten:
1 Restaurant en Camping De Heldense Bossen, 5988 NH Helden
2 Bovensbos, 5988 PZ Helden
3 Afwateringskanaal Kanaaldijk 5, 6086 PH, Neer